Tussenevaluatie KRW planperiode; jaarrapportage KRW 2024; stand van zaken waterkwaliteit

Dan neem ik u snel mee naar agendapunt 11 betreft tussenevaluatie KW planperiode jaarrapportage KW 2024 stand van zaken waterkwaliteit. We hebben vooraf met elkaar, of zeg maar aan het begin van deze vergadering, besproken dat we hier ook drie moties zullen behandelen, vreemd aan de orde van de dag. Ik laat het aan de indieners om daar ook daadwerkelijk mee te komen en wil eerst even inventariseren. Even kijken wie het woord wenst, en dat is mevrouw Van Reisen. Ja, de heer Blok. Ja, beide wensen het woord. Dat is de heer Schellingerhout. Mevrouw Jonk.

Mijn bijdrage gaat over de motie, dus ik

Ik weet niet of dat handig is. Dat is waarom.

Mevrouw Van Haelen. Anderen nog? Dat is de heer Bouman. Jij wijst naar de buurvrouw, dat is mevrouw Bánki. Dan gaan we op deze manier aan de slag. Ik begin met mevrouw Van Reisen. Het woord is aan u.

Yes, ik begin met een motie. PFAS zijn schadelijke en afbreekbare stoffen, zoals we allemaal weten, die op verschillende manieren ons lichaam binnendringen en het milieu aantasten. Een jaar geleden sprak ik met activisten op leeftijd bij het beruchte Chemours en ik schrok best wel van hun verhalen over de impact van de PFAS-vervuiling op hun generatie en de generaties die daarna nog volgden. Want PFAS dragen bij aan het ontwikkelen van kanker en immuunproblemen. En als waterschap hebben we de plicht om te zorgen voor schoon en gezond water en daarmee moeten onze inwoners er ook op kunnen vertrouwen dat we alles doen voor een gezonde leefomgeving. Ook of nee, juist als het nationaal en Europees niet wordt geregeld of nog niet wordt geregeld. Daarom dien ik samen met mijn collega van de ChristenUnie de motie noodkreet PFAS-vervuiling in. We vragen om een actieplan met maatregelen tegen PFAS, inzicht in wat hier financieel voor nodig is en om ons aan te sluiten bij een brandbrief van de Unie van Waterschappen. Om samen met andere waterschappen onze stem te laten horen. We worden hierbij gesteund door onder andere de Partij voor de Dieren, de AWP en de Groenen en hopelijk ook door u en het AB.

Dank voor deze inbreng, mevrouw Van Rijssen.

Ja, bij de KW wilde ik nog even laten weten dat we het zeer waarderen dat er een eerlijk verhaal ligt. Het is geen mooi verhaal, maar het is wel goed. Maar we willen wel nog een keer vragen hoe we ons eigenlijk voorbereiden op de financiële gevolgen van het niet halen van elkaar. RW, weten we al of er meer bekend is vanuit het ministerie over deze gevolgen? Maken we een reservering in de begroting hiervoor? Daar zou ik graag nog wat meer over horen.

Dank voor uw inbreng. Ik wilde nog even aangeven dat de motie die u zojuist heeft ingebracht, motie noodkreet noem ik het maar even, dat die in uw stukken genummerd staat en dat hij daar motie twee heet, dus dat we straks even goed opletten bij het stemmen dat we de juiste moties in stemming brengen. Ik kom bij de heer Blok.

Dank voorzitter. Allereerst dank aan het dagelijks bestuur voor het uitgebreide rapport en de tussenevaluatie van de Kaderrichtlijn Water, afgekort KRW. Ik heb de hoop dat er mensen thuis kijken die dus dan ook weten waar de afkorting voor staat. Namens de VVD wil ik daarbij onze waardering uitspreken voor de stappen die tot nu toe zijn genomen om de waterkwaliteit binnen ons gebied te verbeteren. Wij merken ook vanuit de beantwoording in de eerdere commissie dat de KRW topprioriteit geniet van het DB. Tegelijkertijd beseffen we dat er nog een lange weg te gaan is om de doelen voor 2027 te bereiken. Zoals blijkt uit de huidige evaluaties, hebben we contact met gemeentes en met 10 miljoen extra. Wat wordt daarmee gedaan? Daar staan wij als VVD achter een doordachte, realistische en ook proportionele aanpak van het behalen van de KRW-doelen, waarbij wij oog hebben voor zowel de ecologische belangen als de inwoners van onze regio. Een van de zorgpunten die in de evaluatie herhaaldelijk naar voren komt, is de invloed van bodemwoelende vissen en de opmars van de Amerikaanse rivierkreeft. De VVD erkent dat deze soorten grote invloed hebben op de waterkwaliteit, maar tegelijkertijd leest het volgende heel dubbel op pagina 31 van de tussenevaluatie. Ik lees even een passage voor: in een aantal waterlichamen, met name in sloten en brede vaarten, constateren we dat een overpopulatie karper oeverinstabiliteit veroorzaakt. Ik sta even stil bij waar dat over gaat. Zonder het verwijderen van karper of brasem zal het onmogelijk zijn om daar de ecologische doelen te halen. Niet voor niks dat ook mijn fractiegenoot zich afvroeg of wij al bij deze escalatiestap waren, ze komen namelijk het afvissen. De VVD is dan ook te spreken over de beantwoording van mevrouw Bloemberg, die zei liever te kiezen voor bronmaatregelen en systeemmaatregelen. Althans, dat heb ik goed begrepen, hoop ik bij deze toch te bevestigen. Het dagelijks bestuur noemt deze laatste escalatiestap ook niet wat het echt is, namelijk actief biologisch beheer of actief visstandbeheer. De grote vraag is: als deze stap noodzakelijk is, is het DB dan bereid deze stap te nemen? Ik lees bij collega-waterschappen dat de Visserijwet bepaalt dat de visrechthebbende verantwoordelijk is voor het beheer van de visstand en in het rapport van Witteveen+Bos van 2008, ik heb hem voor deze keer meegenomen, kan hem u straks geven, hij is wel oud, 2008, dat de waterbeheerder het algemeen maatschappelijk belang vertegenwoordigt dat de KRW moet uitvoeren. Daarbij heeft hij te maken met een aantal gekende maatschappelijke krachten: natuurbeschermers, dierenbeschermers, de beroepsvisserij, de sportvisserij en omwonenden. Een instrument volgens het rapport om voor draagvlak te zorgen voor maatregelen is de instelling van een visstandbeheercommissie. Nu begrijp ik uit eerdere schriftelijke beantwoording van ons dat dit nog niet gebeurd is of dat dit nog in de maak is. Wat is daar de laatste stand van zaken? Hoe worden dergelijke gesprekken tot op heden gedaan met deze partijen? Als we kortom dus tot de maatregel komen dat we de vis moeten afvangen, dan zullen we dat niet eerder moeten doen dan dat de instelling van een visstandbeheercommissie voldaan is. Is mevrouw Bloemberg dat met mij eens? Als laatste punt de rivierkreeft. De rivierkreeft lijkt echt een veel groter probleem voor de kaders en andere vissen te zijn. De VVD is van mening dat er dringend meer aandacht moet komen voor de bestrijding van deze invasieve soort. We kunnen geen genoegen nemen met de tekst: voor nu is het motto werk door aan actief systeemherstel, heb geduld en leg goed vast wat er ondernomen is. Geduld is hier niet de oplossing. We pleiten dan ook niet voor het eten van het dier, de argumenten van pijn en pals in de commissie gehoord te hebben. Nu begrijp ik uit een gesprek met de portefeuillehouder dat taluds plaatsen een effectief middel is, maar dit kan niet door het hele gebied en dus daarom roepen wij eigenlijk ook nog op tot het volgende: pleit via de Unie van Waterschappen voor het verbreden van de mogelijkheden voor het bestrijden van rivierkreeften. Daarbovenop las ik op het kennisplatform De Rivierkreeft van het Wageningen Environmental Research dan ook het volgende: willen we in Nederland de rivierkreeftproblematiek constructief aanpakken, dan moeten er kennishiaten worden opgevuld, rivierkreeftenvisserij geprofessionaliseerd en moet er met name het gesprek met alle belanghebbende partijen gevoerd worden. Het lijkt mij duidelijk dat er ook voor deze onderwerpen op de agenda een visstandbeheercommissie een juist middel is om dat gesprek aan te gaan. Voorzitter, afrondend: de VVD steunt het streven om de KRW-doelen te halen, maar realistisch weten we dat niet alle maatregelen op tijd uitgevoerd kunnen worden. Wij vragen om blijvende aandacht voor het stimuleren van samenwerking met gemeenten, agrariërs en de andere betrokken partijen. Het halen van de KRW-doelen is een gezamenlijke verantwoordelijkheid en alleen door samenwerking kunnen we structurele verbeteringen in de waterkwaliteit realiseren. Dank u wel.

Dank u wel voor uw inbreng, meneer Blok. Ik kom bij de Partij voor de Dieren en ik ga eerst beginnen met mevrouw Jonk. Dank u wel.

Dank u wel, voorzitter. Ik wil ingaan op het KRW-tussenrapport, luid en duidelijk zeggen waar we als AGV staan bij de uitvoering van de Kaderrichtlijn Water. De Partij voor de Dieren is blij dat de portefeuillehouder er geen doekjes om windt en met deze tussenrapportage laat zien dat we niet op tijd klaar zullen zijn, maar dat er wel overzicht is en dat de organisatie alles op alles zet om zo ver mogelijk te komen. En er rekening mee houdt dat ook na 2027 het water aan kwaliteitseisen moet blijven voldoen. Tijdens de bespreking van de tussenrapportage in de commissie heeft onze fractie geconstateerd dat de rol van recreatie en het belang van handhaving in het bestuursvoorstel ontbraken. De portefeuillehouder zegde toen toe om na te gaan of en waar deze twee punten in het bestuursvoorstel zouden kunnen terugkomen en beide punten staan er nu in, waarvoor dank. De Partij voor de Dieren voelt zich ook gesteund door de portefeuillehouder in haar inzet om zo lang mogelijk te zoeken naar andere oplossingen voor vismolen, bodemwoelende vissen en rivierkreeften en dat echt alles op alles wordt gezet om het doden van deze dieren te voorkomen. Dus wij steunen de portefeuillehouder hier heel erg in en hopen dat zij deze houding blijft volhouden. Dank u wel.

Dank u wel voor uw inbreng. Ik geef nu graag het woord aan de heer Schellingerhout, dank u.

Dank u, voorzitter. Onze motie. Dit gaat namelijk over de motie waar ook de logo's van AWP en de Groenen boven staan. Gaat iets verder dan de andere moties over PFAS die vanavond ter tafel komen, want de waterschappen wijzen de overheid al jaren op hun verplichtingen. Natuurlijk wil ook de Partij voor de Dieren het liefst voorkomen dat de ene overheid de andere overheid met juridische procedures lastigvalt. Anderzijds is het soms nodig om elkaar te wijzen op verantwoordelijkheden en soms moet je duidelijk zijn. Daarom willen we, als er niet adequaat gereageerd wordt op de brandbrief, juridische stappen ondernemen. De landelijke overheid laat het naar onze mening afweten als het om PFAS gaat en daardoor moeten we nu linksom en rechtsom bijsturen om nog ergere gevolgen te voorkomen. PFAS zal niet de laatste schadelijke stof zijn waarvoor een verbod te laat komt. Als we per stof gaan afwegen of het schadelijk is, blijven we bezig. We zullen het voorzorgsprincipe moeten gaan hanteren. Op deze wijze wordt de bewijslast dat een stof niet schadelijk is bij de industrie gelegd. Die komt dan bij de industrie te liggen en voorkomen we veel ellende. Verder willen wij graag de fractie van de Partij voor de Dieren in waterschap De Dommel bedanken voor de motie over PFAS van begin september. Dankzij hen liggen hier nu pas moties en maakt de Tweede Kamer ook meer haast met PFAS-bestrijding. Waarmee maar weer aangetoond is dat de Partij voor de Dieren de donkergroene aanjager is die Nederland zo hard nodig heeft. Dank u wel, voorzitter.

En daarmee maakt uw motie onderdeel uit van de beraadslagingen. We hebben deze motie in het systeem van Nobus het nummer 3 gegeven. Dus motie 3. Ik noem het maar even voorzorgsprincipe juridische stappen mevrouw Van Haelen.

Dank voorzitter, ja, dat is dat water nou maar niet helemaal donkergroen gaat kleuren zodat er genoeg biodiversiteit en licht bij de bodem kan komen. Dan hopelijk hebben wij straks mooie kwaliteit van het water, want we hebben het vandaag niet over het drinkwater, maar we hebben het over ons water in de sloten, in de meren en de plassen en dat gaat niet zo goed en daar ligt een prachtige tussenrapportage. Maar ik wil het vanavond graag iets meer hebben over het voorstel met de maatregelen om een aantal maatregelen aan te scherpen. En ik begrijp nu dat wij dat vandaag besluiten en dat gaat allemaal met ons maatregelenpakket dat we al hebben vastgesteld eerder in een soort wastrommel en dan komt dat er straks uit met een voorstel in Q1 2025, heb ik dat nou goed begrepen? En er zijn een aantal maatregelen die niet nu al uitgevoerd kunnen worden, terwijl ik, als ik die aanbevelingen lees, dan denk ik nou, sommige maatregelen kan je eigenlijk nu al wel uitvoeren. Daar hoeven we toch niet te wachten tot die wasmachine heeft gedraaid, zie ik dat nou goed? Kunnen we dan niet een paar naar voren halen? En wanneer is dan Q1 2025? Krijgen we dat ook al snel te zien, want wij vinden allemaal dat het natuurlijk niet snel genoeg kan. En, dat is laatste even over de Maatregelen.

Ja, dank voor uw betoog. Nou ja, het algemeen bestuurslid zegt dat een paar maatregelen naar voren gehaald moeten worden, maar we moeten toch wel het proces en de procedure wel een beetje handhaven. Dus dat we de juiste betrokkenen wel in het proces betrekken voordat we maatregelen naar voren halen.

Graag even het antwoord van de portefeuillehouder afwachten, want ik begrijp namelijk niet zo goed waarom dat nu nodig is en misschien kan de portefeuillehouder dat dan toelichten. Waarom dat hele pakket dan tegelijk die bijsturingsmaatregelen in een pakket moet terugkomen, terwijl als je kijkt naar het stuk zie ik ook een aantal maatregelen waarvan ik denk, nou, waarom voer je die dan nu niet alvast door, hè? Ik kan zometeen wel een paar voorbeelden geven, dus dat is dan eigenlijk een vraag. Ik zie deze stap ook als een borging, hè? Dat we met elkaar een heel goed proces doorlopen, ook heel belangrijk voor. Nou, als het resultaat er straks is, hebben we er dan alles aan gedaan, dus ik zie dit ook echt als een borging van de stappen die we samen zetten. En dan kom ik even bij de PvdA-moties. Want ik zie ook in het stuk dat de chemische waterkwaliteit lastige knelpunten geeft. Daar worstelen we soms al tientallen jaren mee. Er komen steeds meer probleemstoffen bij en dan wordt ook gezegd dat zijn de hormonen, dat zijn die PFAS-stoffen en dan staat er als bijsturing het Rijk aanspreken op verantwoordelijkheid voor probleemstoffen. Dat is bijsturing nummer 26. En dan staat er bij dring aan bij het Rijk op afstemmen van nationale wet- en regelgeving op de KWR en op verbieden van bepaalde stoffen. En dat zou dan vanuit de werkgroep actielijn 3 gebeuren. Is dat dan in lijn met de oproep die dan nu gedaan wordt? Van de 3 moties kunnen we die dan hierbij betrekken. Is dat dan onderdeel van deze bijsturing? Kunnen we deze bijsturing dan misschien opplussen met dat er een wat steviger plan ook vanuit het waterschap op tafel ligt? Ja, ik denk dat ik het daarbij laat. Dank u wel, voorzitter.

Dank u wel, mevrouw Van Halen. Volgens mij komen we nu bij de heer Bouman. Klopt dat?

Dank u, voorzitter. Er is al heel veel gezegd en ook complimenten aan de heer Blok met de twee punten die hij inbracht. We hebben de vorige keer uitgebreid stilgestaan bij het belangrijke onderwerp en ook complimenten aan de portefeuillehouder. Want we hebben echt wel goed de tijd besteed. Plus die technische commissie die ervoor was, gaf ook heel veel antwoord op onze vragen. Maar de BW geeft graag de portefeuillehouder mee om prioriteit te geven aan het aanpakken van de rivierkreeften. Want ik denk dat het echt nodig is. Of we denken dat het echt nodig is. En de samenwerking, met name neem ook echt alle stakeholders daarin mee en succes met het geheel.

Ik heb me laten vertellen dat u een motie vreemd aan de orde van de dag had. Dan geef ik graag het woord aan de heer Krasi.

Voorzitter, dank voor het woord. We hebben inderdaad een motie en we danken ook de Partij voor de Dieren en AWP voor het meetekenen ervan. Het algemeen bestuur van het waterschap Amstel, Gooi en Vecht in vergadering bijeen op 24 oktober constateert dat poly- en perfluoralkylstoffen, beter bekend als PFAS, niet of nauwelijks afbreekbaar zijn en zich ophopen in de omgeving en ook zelfs in onszelf. Veel PFAS-soorten schadelijke gevolgen hebben voor de gezondheid van mensen en dieren. De aanwezigheid van PFAS in het oppervlaktewater de kosten van drinkwatervoorzieningen verhoogt. PFAS nog steeds geproduceerd wordt en in een groot aantal producten zit zoals blusschuim, schoeisel, pizzadozen, cosmetica. Dus we gaan maar door. De waterschappen pleiten daarom al lang voor een totaalverbod op PFAS. Dit overwegende, de Unie van Waterschappen heeft er samen met de Vereniging van Waterbedrijven op 11 juni 2024 een brief gestuurd naar de Eurocommissaris Wopke Hoekstra, waarin ze oproepen om PFAS te beperken of te verbieden. Waterschappen het goede voorbeeld zouden moeten geven door zelf het gebruik van PFAS-houdende producten zoveel mogelijk uit te bannen. Binnen waterschap Amstel, Gooi en Vecht nog onvoldoende in beeld is welke PFAS-houdende producten door het waterschap of zijn toeleveranciers worden gebruikt. Denk bijvoorbeeld aan laarzen, verzoekt het dagelijks bestuur om het algemeen bestuur per brief te informeren wat Amstel, Gooi en Vecht doet om het gebruik van PFAS-houdende producten te verminderen om de Unie van Waterschappen op te roepen. Haar pleidooi voor inkoopbeleid gericht op het uitfaseren van de PFAS-houdende producten en gaat over tot de orde van de dag. Getekend: Grazie, D.W. Verder ook Niks, AWP en Springerhout, Partij voor de Dieren. Dank u wel.

Voorzitter. Dank u wel voor het inbrengen van deze motie, vreemd aan de orde van de dag in uw systeem. Notabene is hij genummerd motie en dus gaan we straks ook in die volgorde de moties afhandelen. Mevrouw Bankie, wenst u ook nog het woord?

Ja dank u wel ja, de KW-rapportages zijn zeer inzichtelijk en we sluiten ons aan bij de complimenten die daarover zijn gegeven. Er wordt veel werk verricht en er is een enorme versnelling gedaan in de maatregelen en dat hebben we ook in de technische sessie met veel mensen kunnen bespreken. Dat was heel leerzaam, maar we constateren ook dat het nog niet voldoende is en onze vraag van de AP aan de portefeuillehouder is dan ook, hè, wat meerdere collega's hebben aangegeven: het is goed dat u ook aangeeft van, nou ja, we doen veel, maar het gaat waarschijnlijk niet lukken. En is dan nu niet het goede moment om ook actief als waterschap en misschien ook wel met meerdere waterschappen die boodschap naar buiten te brengen naar de regering, het ministerie, de provincie? Ik weet niet wie er allemaal over gaat, of zelfs al de EU, maar vooral dus onze eigen regering, om daarmee ook aan te geven dat we nu die zaken moeten aanpakken die buiten onze invloedssfeer liggen, waar we wel met allerlei samenwerkingsverbanden, zoals de gemeente, de agrariërs, alles wat er verder de ronde die voor die vervuiling zorgen, dat het waterschap dat niet in zijn eentje kan en dat je met vrijblijvendheid dus niet verder komt. Dus namens ons om die oproep nu wat sterker te doen, omdat we het eigenlijk nu ook al weten, zodat we ook mogelijk dan toch vanuit die bronhouders meer maatregelen hebben en we niet in dezelfde situatie terechtkomen als met de stikstof. Dat is onze vraag aan de portefeuillehouder en ik had nog een ander punt. Even kijken hoor. Nee, die kan ik nu even niet meer vinden, dus dit is eigenlijk de voornaamste vraag. Dank u wel.

Dank u wel mevrouw Bánki voor uw inbreng. Is de vraag tevoorschijn gekomen?

Ik had een korte aanvulling op die visserijstaatscommissie, zoals voorgesteld door de VVD. Daar zijn wij als AWP ook erg voor.

Dank voor deze aanvulling, meneer Niks. Ik kijk nog even rond. Wenst een van uw AB-leden nog het woord? Iemand nog iets kwijt? Dat is niet het geval, dan kijk ik naar mevrouw Bloemberg voor de beantwoording.

Ja, dank u wel, voorzitter. Dank aan het AB voor alle bijdragen en vragen. Ja, we hebben het in de commissie ook al er uitgebreid over gehad dat deze boodschap gewoon heel duidelijk en transparant is dat we de maatregelen niet tijdig zullen hebben uitgevoerd. Ondertussen hebben we wel grip op de situatie gecreëerd voor het maatregelenpakket en gaan we gewoon door en hebben we dus ook de prioritering zo gedaan dat projecten met de grootste impact en de grootste effecten naar voren getrokken zijn en daarvan zorgen we dus dat van de 10 belangrijkste projecten er ook 7 voor eind 2027 zijn afgerond. Ik zal even alle vragen van de woordvoerders langsgaan en op het eind even ingaan op specifiek alle Pvas-moties. Mevrouw Van Reisen had nog een vraag over hoe gaat het nou met die juridische gevolgen die er mogelijk aankomen? Nou, wij maken natuurlijk, we doen aan dossieropbouw, we gaan ook dit maatregelenpakket dus beter aanscherpen en gedetailleerder maken en ondertussen houden we ook alles bij wat we doen en wat we zeggen. Het is nog niet duidelijk wat de gevolgen gaan zijn. Ook het ministerie weet dat nog niet, dus dat gaan we zien. Dat blijft gewoon nog een tijd onduidelijk. De heer Blok had veel vragen over de bodemwoelende vissen. Nou is het zo dat er vroeger een visstandbeheercommissie was en die is op een gegeven moment afgeschaft. Maar inmiddels kijken we opnieuw naar het instellen van die visstandbeheercommissie. En hij vroeg, wat is nou de stand van zaken daarvan? Nou, op dit moment is die niet actief, maar er worden wel gesprekken gevoerd met de hengelsportvereniging in ons gebied en er wordt gewerkt aan het opnieuw opstarten van die visstandbeheercommissie. Dus ik kan u nog niet meedelen wanneer die actief zal zijn, maar daar voeren we de gesprekken over.

Aan u dank, dank voorzitter. Ja, wat ik ook specifiek naar voren bracht, was het punt dat het een voorwaarde zou zijn voor verdere escalatie. Trap van uw eigen coalitieprogramma dat als er een escalatiestap genomen wordt naar afvissen, dan verwijs ik ook graag naar de nota vis dat daar in de bijlage ook aangegeven wordt dat ten aanzien van beheer visserij visserij dient een integrale afweging in de visstandbeheercommissie plaatsvinden. Dat is. Ik wil u gewoon graag op wijzen dat voordat wij verder gaan escaleren, dat dan graag wel die visstandbeheercommissie in het leven geroepen is.

Ja, dank voorzitter. Nou, het is ook zo dat de eigenaar van het visrecht toestemming moet geven als we vissen willen afvangen en dat kan een hengelsportvereniging zijn, maar dat kan ook een beroepsvisser zijn. En als het visrecht niet is verhuurd, dan moet de eigenaar van het water die toestemming geven. Dus het hangt er ook vanaf waar die locatie is en wie daar de eigenaar is of ja, eigenaar van het visrecht is of eigenaar van het water is en daar zullen die gesprekken over gevoerd gaan worden dan.

Dus dat, dat wil ik wel, voorzitter. Nog eenmaal kan ik hier de toezegging wel krijgen dat dat in de vorm gebeurt van een visstandbeheercommissie.

Voorzitter, ik kan op dit moment niet de garantie geven dat het in een visbeheerscommissie gebeurt, omdat we die op dit moment nog niet hebben opgericht. Dus het lijkt me een eerste juiste stap om de visbeheerscommissie weer in het leven te roepen en vervolgens te kijken of we dat een plek kunnen geven. Het heeft ook geen formele status, die visbeheerscommissie, hè? Het is een plek waar we het gesprek met elkaar voeren. Nu we die niet hebben, vinden er gesprekken alsnog plaats, maar die vinden gewoon los plaats met hengelsportverenigingen. Dus wij zijn met elkaar in gesprek. We weten elkaar heel goed te vinden en we zijn ervan op de hoogte dat we toestemming nodig hebben van de eigenaar van het visrecht. Daarnaast, om even ook duidelijk te zijn over die maatregelen van het afhangen van vissen: waar komt dat nou vandaan? Dat is al beschreven in de beschrijving van de KRW-maatregelen. Vele jaren geleden is dat al als KRW-maatregel opgenomen. Dus het is niet een nieuwe maatregel, die bestond al heel lang. Die staat ook in het pakket dat toen naar Europa is gestuurd, was al opgenomen dat voor die paar locaties dat een noodzakelijke maatregel was. In eerste instantie was het idee om dat pas later uit te gaan voeren nadat alle andere maatregelen uitgevoerd zouden zijn. Maar nu we dus de planning aan het wijzigen zijn, blijkt dat we over 2027 heen gaan met het uitvoeren van alle maatregelen. En daarvan wordt dus nu gezegd: maar als we die maatregel dan nog aan het eind doen, is dat te laat. Dus daarom ligt dat nu voor in dit voorstel om die maatregel toch naar voren te trekken. En daarbij heb ik al gezegd ook, want mevrouw Jonk had daar nog vragen over, dat er geen dieren gedood moeten worden. We zijn aan het kijken hoe we dat moeten gaan uitvoeren en waar die vissen dan ook diervriendelijk herplaatst kunnen worden. Dus dat wordt allemaal bekeken en er zal uiteraard overleg hierover nog gevoerd worden. Ik hoop dat ik daarmee de vragen over de visbeheerscommissie voldoende heb beantwoord. De heer Blok had het ook over de rivierkreeft. We hebben natuurlijk de pilot in de Molenpolder waar we inzetten op ecosysteemherstel. Er zijn daar natuurlijk vijanden uitgezet en ook naar het gebied toe gelokt. We hebben daar waterplanten ook in het water neergezet en op die manier zoeken we naar een methode die ook echt effectief is, want het is in ieder geval wel inmiddels gebleken dat bestrijden alleen niet effectief is. Op het moment dat er wordt gestopt met het bestrijden van rivierkreeften, komen de rivierkreeften weer terug en waar we op zoek naar zijn, is een manier om het ecosysteem weer robuust te krijgen, zodat er ruimte is voor verschillende diersoorten en verschillende plantensoorten in het gebied. En daarom zetten we er vol op in en dat is ook de boodschap die wij daarover delen. En verder hebben wij uiteraard ook binnen de Unie en met de andere waterschappen contact over de rivierkreeft, want daar lopen gesprekken over. Mevrouw Jonk, uw vraag heb ik al beantwoord over de dieren. Dan ga ik naar mevrouw Van Haelen. Om nog even duidelijk te zijn over wat we nou gaan doen richting Q1: de uitvoering blijft volledig doorgaan nu. Dus het is niet zo dat er iets stil komt te liggen. De uitvoering van de KRW-projecten blijft gewoon doorgaan, maar wat we gaan doen is ondertussen het maatregelenpakket dat we hebben vastgesteld met elkaar verder aanscherpen en detailleren. En dat is ook noodzakelijk om ons dossier op orde te hebben, ook voor de verantwoording achteraf. Dus we komen ook met dat meer gedetailleerde maatregelenpakket terug naar het algemeen bestuur en we willen ook dat u dat vaststelt. En het is niet zo dat wij dan een nieuw maatregelenpakket ook naar Brussel sturen, want dat is al geweest, maar het maakt onderdeel uit van onze verantwoording. Hoe hebben we nou in de praktijk concreet al die maatregelen uitgevoerd? Dus we kijken dan ook echt een paar lagen dieper. Een van de belangrijke zaken waar we daarbij naar kijken is de planning. Welke maatregelen halen we naar voren? Juist die maatregelen die het meest effectief zijn, dus de belangrijke projecten worden als eerste uitgevoerd. Maar maakt u zich geen zorgen over dat het nu stilligt. De uitvoering draait gewoon door. Wanneer is Q1 nou? Dat wordt waarschijnlijk in maart. We hebben de AB-kalender voor volgend jaar nog niet, maar u kunt het rond die tijd verwachten. Het is niet zo dat u dan tot die tijd geen stukken meer krijgt, want er komt heel veel aan informatie over de stimuleringsaanpak met de gemeente. De resultaten van de juridische scan verwachten we ook. Die zullen we delen. We vragen natuurlijk ook een second opinion over de planning. Er loopt een landelijke tussenevaluatie, dus daar wil ik het AB ook over informeren zodra die ook met de Tweede Kamer is gedeeld en een reactie van de regering heeft gehad en dan uiteindelijk natuurlijk het aangepaste maatregelenpakket. De heer Bouman had ook een oproep eigenlijk over de rivierkreeften. Volgens mij ben ik helder geweest en uiteraard nemen wij ook stakeholders mee bij de KRW-projecten. In ieder geval zetten wij in op ecosysteemherstel. Mevrouw Bánki vroeg zich af of het een goed moment is om een boodschap naar buiten te brengen van er moet meer bronaanpak komen, eigenlijk als ik het zo mag samenvatten. Want wij kunnen het niet alleen. Nou, ik hoop dat ik dat ook luid en duidelijk doe. Ik spreek ook provincie, gemeente, ministerie en ik probeer inderdaad de bronaanpak echt onder de aandacht te brengen en dat zal ik ook blijven doen. Dat brengt mij ook naar de oproep over PFAS, de verschillende moties. Ook PFAS is zo'n voorbeeld, dat zal ik ook blijven benoemen. Dat hebben we ook in de communicatie naar buiten toe over onze KRW-voortgang meegenomen.

Ik wil u vragen de moties te adviseren in de volgorde zoals ze staan in de notitiebus. Dus dan begint u met de motie van de BBB. Ik noem het maar even goede voorbeeld. Twee is de noodkreet van mevrouw Van Reisen en drie is het voorzorgprincipe juridische stappen van de heer Schellingerhout, Partij voor de Dieren. Als u in die volgorde kunt preadviseren, dan kunnen we ze straks ook zo in stemming brengen.

Ja dank u wel voorzitter. Motie en inkoop PFAS van BB klopt hè? Ja, nou een sympathieke motie om te kijken hoe het gebruik van PFAS-houdende producten kan worden verminderd. Tegelijkertijd denk ik, we moeten verder kijken dan alleen ons eigen inkoopbeleid. Wat ik wil aanbieden is een technische sessie over PFAS. Omdat er ook wordt gevraagd om het bestuur per brief te informeren. We hebben gezien dat de technische sessie die over de KW-maatregelen ging ook heel waardevol werd ervaren. Dus ik zou die motie willen ontraden, maar wel het aanbod willen doen voor een technische sessie, zodat we op die manier tegemoet kunnen komen aan uw wens voor meer inzichten eigenlijk. Dus dat is motie één, en dan ga ik door naar motie twee. Noodkreet. Ja, motie tweede noodkreet. Ja, PFAS is een serieus probleem. Dat komt heel duidelijk in die motie naar voren. Het DB deelt heel erg de zorgen. We vinden het belangrijk dat we een goed feitelijk beeld schetsen, vandaar dat ik net ook al de technische sessie aankondigde dat we dat daar ook graag willen geven. Maar de strekking van deze motie is, er moet actie komen. Tegen PFAS daar kan het dagelijks bestuur zich in vinden, maar er wordt wel gevraagd om met een PFAS-actieplan te komen richting de voorjaarsnota. Nou, ik zou willen zeggen, als ik hem zo mag interpreteren dat we de mogelijke acties die het waterschap kan zetten tegen PFAS in kaart brengen en daar een schatting van de kosten van maken en dat delen met het Algemeen Bestuur, dat dat zou voor de voorjaarsnota moeten lukken. En dan kan ik er positief over zijn over deze motie, maar dat betekent niet dat de acties ook al in uitvoering gaan. Uiteindelijk is het ook aan het AB om daar de afweging over te maken, maar we kunnen in ieder geval daar een start voor maken door het inzicht te geven. Er worden ook punten genoemd in het dictum door bijvoorbeeld via monitoring in oppervlaktewater en effluent van onze RWZI's een beeld te krijgen van de PFAS-problematiek. Nou, dat is een punt waar ook al aan gewerkt wordt, dus dat is misschien ook goed om te delen, dus daar kunnen we misschien dan ook even kort op reageren van waar AGV al mee bezig is en wat zijn de mogelijke andere acties die nog ingezet kunnen worden.

Kunnen betekenen? Concreet wordt de motie dan gewijzigd of aangepast. Ik probeer even te kijken of die blijft liggen zoals die er nu ligt, want dat geeft aan dat u hem wel wilt steunen, maar dat u hem wilt interpreteren op een bepaalde manier.

Manier. Als ik de motie zo lees en mevrouw Van Reisen, is het daarmee eens, dan kan ik hier positief over zijn en nog als laatste punt natuurlijk. Uit deze motie is ook het verzoek om zich aan te sluiten bij het initiatief van de brandbrief richting het kabinet voor een totaalverbod op PFOS. En dat zullen wij uiteraard doen, want wij staan ook helemaal achter die boodschap, dus ik hoor graag ja van mevrouw Van Reisen straks of zij daarmee akkoord gaat. Lees dan motie 3 hè? Ja en dan ga ik naar motie 3. Motie 3 gaat eigenlijk een stapje verder nog. Motie 3 wil ook de brandbrief, maar wil ook eigenlijk nu al zeggen dat we een juridische procedure gaan opstarten, al dan niet samen met andere waterschappen. Nou, juridische procedure is ja, daar moeten we altijd wel zorgvuldig naar kijken wanneer je dat zou gaan doen, dus deze motie wil ik ontraden. Laten we inzetten op de brandbrief en hopen dat dat effect heeft. Ook wil ik een technische sessie aanbieden aan het AB, maar wij zijn niet van plan om nu te zeggen dat wij in januari een juridische procedure gaan opstarten.

Geef het woord aan de heer Schellingerhout. Dank u.

Dank u, voorzitter, want ik wil hier heel graag even op reageren. Natuurlijk willen wij ook dat dit zorgvuldig gebeurt. Sterker nog, er liggen al juridische procedures door advocatenkantoor Knoops en daar kunnen we op meeliften, zal ik maar zeggen, dus over die zorgvuldigheid hoeven we ons totaal geen zorgen te maken. Dank u wel.

Ja dank voorzitter, kijk, meedoen met een juridische procedure, dat vraagt natuurlijk ook wel wat van de organisatie. Het vraagt capaciteit, inzet, financiële middelen en bovendien moet je ook goed nadenken wat het effect is, wat je ermee wilt bereiken en of dat het juiste middel is. Op dit moment is het dagelijks bestuur van mening dat we die weg niet op moeten gaan. Wij werken graag samen met de andere waterschappen in dit land aan de brandbrief richting het ministerie. We doen oproepen voor een verbod op PFAS nationaal, Europees en dat is wat we blijven doen, maar op dit moment zijn we niet van plan om een juridische procedure op te starten, dus daar laat ik het bij. We zijn.

Gekomen aan het einde van de beantwoording in eerste termijn. Ik kijk even rond, wenst iemand nog het woord in tweede termijn? Zo gaan we eens even inventariseren. Ik denk dat ik weer gewoon ga beginnen met u, mevrouw Van Reisen. Dan wil ik nog eventjes de vingers omhoog. Wie nog het woord wenst, is de heer Blok. Ja, dat is meneer Hoogendoorn. Mevrouw Van Haelen. Hoor ik er even kijken, Marcel Klein. Mevrouw Bánki. Begin met mevrouw Van Reisen.

Ja, bedankt voor het positieve preadvies en ook namens mevrouw Klein, die ook heeft meegeschreven aan deze motie. In de woorden van de heer Deurloo, financiën zijn bij ons waterschap een heel groot punt van aandacht. Kunt u misschien toezeggen dat wanneer het bekend wordt wat het ministerie weet over de financiële gevolgen, dat u ons dan daarover informeert en over hoe het DB van plan is om hiermee om te gaan?

Ja dank voorzitter, ja, wat mij een beetje dwars zit is dat we hier eigenlijk vragen het dagelijks bestuur hun eigen vastgestelde nota vis uit te voeren uit 2021. Het enige wat ik bedoel, ik moet het misschien duidelijker formuleren, is dat als er actief biologisch beheer plaatsvindt, dit besproken wordt met het te vormen VBC om het even in afkortingen te zeggen. Dat is eigenlijk wat ik u vraag en dat ze ook op het gebied van die 4 kreeften. Punt is, als er actief biologisch beheer plaatsvindt, kunnen we daar dan de voorwaarden aan verbinden dat dit besproken wordt met een te vormen visstandbeheercommissie? En ja, het heeft geen juridische status, maar wel een beleidsmatige status. Dank u wel.

Ja, ik wil graag even reageren op het preadvies op de motie van de BB. Dat lijkt negatief te zijn en de portefeuillehouder geeft daarbij aan dat in de motie staat dat wordt gevraagd om een brief met informatie over wat AGV doet om PFAS-houdende producten te verminderen, dat er een brief niet nodig is, omdat het wel in een technische sessie kan. Nou ja, ik begrijp die redenering niet zo goed en een technische sessie is wel echt wezenlijk iets anders dan een brief. Kost bovendien veel meer capaciteit waar de portefeuillehouder het net over had, dus en daarnaast bevat de motie nog een verzoek, namelijk om bij de Unie van Waterschappen op te roepen om PFAS-houdende producten niet meer in te kopen. En daar gaat de portefeuillehouder niet op in, dus ik zou graag willen weten hoe ze daarover denkt. En al helemaal omdat het bij de andere motie, bij het advies op de tweede motie, wel werd genoemd en daar toen positief op werd geadviseerd. Dus ik wil graag even. Ik wil iets duidelijker horen. Ja, waarom hier een negatief advies wordt gegeven, want de redenering kan ik niet volgen.

Dank voor deze inbreng, meneer Hoogendoorn, mevrouw Van Haelen, dank.

Dank voorzitter, ik wil het heel even goed, heel goed begrijpen. De bijsturing is punten. Je zegt net nou, de maatregelen gaan gewoon door. De bijsturingpunten kunnen die ook gewoon doorgaan en ik noemde dus net al of ik zal even een voorbeeld zoeken, meer schoon water inlaten vanuit het Gooimeer en de Schermerboezem via de Stenen Beer en daar polders mee vullen. Is dat iets wat nu al kan of moeten we dan wachten tot dat nieuwe pakket in januari, februari, maart, hopelijk januari. Dus dat is even een verduidelijkende vraag en het andere wat ik nog niet helemaal snap is de motie van de BW over de Pfas, valt die niet gewoon onder maatregel 26 die richt zich heel erg op het Rijk, in dit geval dan meer Unie van Waterschappen. Is dat niet iets wat in die bijsturingen maatregel meegenomen wordt? Of denk ik nu te...

Simpel, dank u wel. Dan kom ik bij de heer Hooijer.

Dank u wel, voorzitter. Het gevoel bekruipt ons dat de discussies een beetje door elkaar lopen: PAS en de Kaderrichtlijn Water. Wij wilden graag wel helderheid: worden die moties nu in stemming gebracht of niet? Ja.

Ja, dat zullen we straks vragen aan de indieners kort voordat we ze instemming vragen.

Te vroeg. De vraag ligt bij de indieners. We gaan gauw verder, de heer Massop.

Dank u, voorzitter. Ik hoorde een prachtig voorstel voor een technische sessie over PFAS. Ik zou het ontzettend graag willen hebben over toxiciteit. Ik was ook heel blij met de woorden van de heer Schellingerhout. We gaan breder kijken dan PFAS, want PFAS is ongeveer 2% van al het gif dat we in het water brengen. En om te koppelen aan de KWR, toxiciteit is een ontzettend belangrijke sleutelfactor in de waterkwaliteit en is echt onderdeel van de KWR. En ik zou het heel erg fijn vinden als we echt stappen gingen maken van giftig naar gezond water. Dank u wel.

Dank u wel, voorzitter. Ja, ik wilde nog even een toelichting geven op de motie. Vreemd noodkreet PFAS-vervuiling. Zoals mevrouw Van Reisen al zei, heb ik meegeschreven aan die motie, want voor de eenvoudigheid hadden wij beide een motie die op elkaar leek en we hebben daar samen één motie van gemaakt. Dat wilde ik nog even toelichten.

Ja, ik wilde even ingaan op het antwoord dat de portefeuillehouder gaf op mijn vraag om aan te sturen, formeel aan te geven dat we het niet gaan halen, die karwei. En toen gaf u aan van ja, ik doe al heel veel, met heel veel overheden praat ik over die bronaanpak en dat geloof ik en daar ben ik natuurlijk hartstikke blij mee. Maar ik bedoelde meer van kan er niet ook een formeel geluid komen? Dus dat het waterschap en misschien wel meerdere waterschappen bij elkaar richting landelijke overheid aangeven: we gaan het niet halen, er moet meer gebeuren. Als een soort van misschien een brandbrief. Ik weet niet welke middelen daarvoor zijn en niet alleen om echt die aandacht ervoor te vragen, maar ook misschien om aan het bredere publiek te laten weten dat dit echt heel urgent is. Want deze Kaderrichtlijn Water is toch voor veel mensen nog onbekend terrein en stikstof is dat inmiddels niet meer. Maar dus ja, op die manier om te zorgen dat we er op tijd bij zijn en dat ze niet zeggen: ja, maar had het dan even eerder wat sterker aangezet? Dat was eigenlijk mijn vraag.

Voor uw inbreng, mevrouw Bánki, ik kijk naar mevrouw Bloemberg, bent u toe aan de beantwoording in tweede termijn of is er van de kant van uw fractie nog behoefte aan een korte reactie? Ja, dat is het geval. Ik geef het woord aan u.

Dank u wel, mevrouw de voorzitter. Ik zat even te twijfelen of ik dit moet zeggen of niet, maar ik voel toch die behoefte, want de motie komt dus van de Partij voor de Dieren in de Dommel. Dank aan Water Natuurlijk en de ChristenUnie dat jullie me hebben overgenomen, maar ik wil toch even eer wie eer toekomt naartoe schuiven. Ik

Voor de Dieren, het woord is aan mevrouw Van Rijswijk.

Ik vind het heel goed van de Partij voor de Dieren in de Dommel dat ze die motie hebben opgesteld. Onze motie hebben we geschreven aan de hand van de input van Water Natuurlijk, onder andere ook in de Dommel, niet door te kopiëren. Wat de Partij voor de Dieren heeft ingediend lijkt me ook handig om even vast te stellen. Nou.

Nou, het is fijn dat we allemaal werken aan hetzelfde doel. Ik kijk naar mevrouw Bloemberg.

Dank voorzitter. De financiële gevolgen delen met het AB. Ik vind het lastig om daar nu een toezegging op te doen, omdat ik niet kan overzien wanneer we daar een beeld op hebben wat die financiële gevolgen zullen zijn en of dat dan ook een juiste schatting is, of is het echt zo dat wij tot en met 2027 wachten en dan iets te horen krijgen? Er zijn gewoon op dit moment heel veel verschillende opties waar we mee te maken kunnen krijgen, dus daar is zo weinig over te zeggen, dus ik zou daar niet op dit moment een toezegging over kunnen doen. Uiteraard zal ik die wens in mijn achterhoofd houden dat als er echt concrete informatie is over wat er gaat gebeuren en of het financiële effecten heeft voor dit waterschap, dat het AB dat wil weten. Maar ik verwacht niet dat wij daar op korte termijn enig beeld over zullen hebben. In eerste instantie zal het natuurlijk ook zo zijn dat als de KRW-doelen niet gehaald zouden zijn, dat er dan het bericht naar de minister gaat en dat vervolgens vanuit het ministerie gekeken wordt hoe alle partijen in het land hebben meegewerkt en hoe we dat moeten gaan verdelen. Dus dat is voorlopig nog weinig concreet. De heer Blok had het over dat het actief biologisch beheer besproken moet worden met de visstandbeheercommissie. Nou, je kan daar afspraken over maken, maar dat is bij ons niet aan de orde. In visstandbeheercommissies in grote rijkswateren is er een andere rol waarbij meerdere visrechthebbenden in hetzelfde water vissen, bijvoorbeeld het IJsselmeer, en dan is het ook nodig dat je daar afspraken over maakt over bijvoorbeeld hoeveel vis door wie mag worden weggevangen. De visstandbeheercommissies waren daarom ook verplicht voor rijkswateren. Uiteindelijk is het zo dat wil je vissen afvangen, dat je toestemming nodig hebt van de eigenaar van het visrecht. Of wij dat nou via een visstandbeheercommissie gaan bespreken en daar de toestemmingen vragen of rechtstreeks bij de eigenaar van het visrecht in de vorm van de betreffende hengelsportvereniging, beroepsvisser of eigenaar van dat water, dat lijkt mij ook niet heel interessant omdat die commissie geen formele status heeft. Uiteindelijk gaat het erom dat je de juiste partijen erbij betrekt en daar de toestemming ook regelt. Dus dat is mijn antwoord op die vraag. Dat zullen wij ook zeker doen.

Kijk naar de heer Blok, u krijgt het woord.

Voorzitter, in de tweede termijn probeer ik aan te geven dat ik vooral vroeg om het voorstel in de nota, zoals dat uitgevoerd wordt. Dat was de laatste oproep.

Stel voor dat we dit punt beëindigen. Het is duidelijk. U kunt u

U het toch vervolgen? Ja, voorzitter, want wij hebben op dit moment die commissie nog niet. Dus zolang die er niet is, is dat niet aan de orde. Er was een vraag van de heer Hoogendoorn en dat ging over die PFAS-houdende producten, de motie van Van Beukering en volgens mij Partij voor de Dieren. Daarover kan ik zeggen dat de Unie die koopt ook geen producten in voor waterschappen. Die schrijft ook niet voor hoe waterschappen producten moeten inkopen en daarnaast is een deel van de motie. Wordt breder opgepakt in de andere motie, hè? Met de brandbrief. Deze motie focust zich op het gebruik van PFAS-houdende producten binnen het eigen waterschap. Nou, dat komt eigenlijk ook in de andere motie naar voren. Daar kunnen we meer inzicht in gaan geven als dat gewenst is. Maar dat is de reden waarom we geen voorstander zijn van deze motie. Hij is heel beperkt op het inkoopbeleid en er is niet één gezamenlijk inkoopbeleid voor de waterschappen. Mevrouw Van Haelen, gaan de bijsturingspunten door. Ja, alles loopt gewoon door. De planning van alle maatregelen blijft doorlopen, dus aan het aangescherpte maatregelenpakket wordt gewerkt, maar ondertussen blijft de uitvoering doorgaan. De motie over PFAS, die valt niet onder het punt uit de tussenevaluatie. Dat wil ik nog wel even zeggen. Uw vraag was, sluit die motie van Van Beukering niet aan bij dat punt, maar wat wij doen als waterschap is dat we een oproep doen voor bronbeleid en een nationaal verbod op PFAS, dus dit sluit daar niet per se op aan, voorzitter.

Voorzitter. Heel, heel dank u. Dan staat er toch in de tekst van de tussenstand iets waardoor je op het verkeerde been gezet kan worden? Wil ik u even meegeven.

Dank voor het meegeven, dan kunt u uw betoog vervolgen. Ja.

Ja, dank u wel voorzitter en de heer Massot. Die had natuurlijk een terecht punt. Het gaat over toxiciteit en bij de technische sessie is het een goed idee, denk ik, om daar ook in bredere zin bij stil te staan en ook te kijken waarom we in deze situatie zitten, wat er in het water zit, hoe het zit met de regelgeving, hoe het zit met de industrie en welke onderzoeken er zijn. Dus ik kan me voorstellen dat we het iets breder maken dan PFAS. Maar PFAS was wel, gezien het signaal in dit algemeen bestuur, daar wel een belangrijk onderdeel van laten zijn.

Meneer Hooijer, die had een vraag gesteld, nee, je kunt verder. Maar u bent gekomen bij de heer Hooijer. Ja, de

De heer Hooijers had volgens mij geen vragen meer. Dank voor uw inbreng.

Ik verzocht om duidelijkheid over de moties of ze in stemming gebracht worden. Maar mijn vraag was te vroeg.

Ja, dit zullen we straks van de indieners vernemen. Even kijken.

Volgens mij de toxische stoffen heb ik gehad, mevrouw Banken nog wat. Wat doen we nou met andere waterschappen? Nou, wij rapporteren natuurlijk als waterschap wat wij doen, wat we kunnen doen ook. Wat is ons handelingsperspectief? Met de tussenevaluatie hebben we dat ook verder onderbouwd. De tussenevaluatie hebben we ook breder gedeeld en we geven ook een duidelijk signaal af in onze gesprekken. Dat doen we ook richting het Rijk. En verder werken we uiteraard op bepaalde punten samen met andere waterschappen. Het is niet zo dat alle waterschappen zo'n tussenevaluatie hebben uitgevoerd zoals wij doen, dus we hebben hier heel goed in kaart. Hoe ver zijn we in ons maatregelenpakket en op welk moment hebben we alle projecten uitgevoerd en in welk jaartal zitten we dan? Maar dat is niet een boodschap die op dit moment bij andere waterschappen naar voren komt, dus daar kunnen we in ieder geval niet het gezamenlijke geluid over maken. Maar ik ga ervan uit dat de komende tijd zal blijken dat daar ook meer duidelijkheid over zal ontstaan, voorzitter. Dat waren mijn antwoorden.

Voor deze beantwoording in tweede termijn. Ik kijk eventjes naar het voorstel, zoals het er nu ligt. Wilt u daarover stemmen of kunt u ermee instemmen? Daar gaan we eerst mee beginnen en daarna gaan we naar de moties. Ik zie dat u kunt instemmen met het voorstel, zoals het er nu ligt. Dat klopt ja. Dan gaan we naar de moties, gezien het verloop van de beraadslagingen is de vraag aan de orde om met betrekking tot de motie en ik kijk even naar de BB, wenst u de motie nog in te dienen? Dat is het geval. Zullen we die dan meteen in stemming brengen, dan handelen we dat meteen af. Willen de leden die voor de moties zijn van BB, ik noem het maar even het goede voorbeeld, hun hand opsteken.

Ja hoor, ik kijk eerst eventjes naar nu uw collega's de handen al hoog hebben en nu voor zijn ga ik eventjes kijken naar wie voor is. Dat is de AWP, de VVD, CDA, ChristenUnie. Dat is niet ChristenUnie, niet CDA, nou fijn dat u eventjes meteen inspringt. Dat is de Groene Natuurterreinen. Dan gaan we naar de Partij van de Arbeid, de Partij voor de Dieren. En dan gaan we naar de later Natuurlijk. En daarmee is de motie aanvaard. We waren iets te snel, meneer Hooijer, het woord is aan u.

Ja dank u wel, voorzitter. Wij willen vanuit Ongebouwd de stemverklaring afleggen. Dat gaat over alle drie de PvdD-moties. We onderschrijven de gedachten erachter, laat dat helder zijn. Maar wij kiezen voor een andere route om dit landelijk aan de orde te stellen. Onze afgevaardigde vanuit dit waterschap is vicevoorzitter bij de Unie van Waterschappen. Dat is een heel korte lijn. Hij is tevens daar portefeuillehouder. Dat is ook een hele korte lijn. Wij zijn voorstander dat er gewoon morgenochtend dat deze afgevaardigde weer even naar Den Haag gaat bellen. En dat is de kortste route en de snelste klap.

Zijn er nog anderen die een stemverklaring wensen af te leggen? Dan gaan we naar de tweede motie. Ik noem die motie noodkreet, dan kijk ik naar u. Mevrouw Van Reisen, u wenst de motie in stemming te brengen. Dan wil ik vragen of de leden die voor de motie noodkreet zijn hun hand op willen steken. En daarmee is deze motie unaniem aanvaard. Nee, WB niet en Ongebouwd niet. En de Partij van de Arbeid, een lid van Ongebouwd niet. Een lid van de Partij van de Arbeid niet. En de BBB ja ja allemaal, ja gewoon lekker. Zijn jullie ook tegen? Ja, ja nog even nog even voor de duidelijkheid, want anders dan. Even kijken hoor Water Natuurlijk VVD even kijken, daar zie ik allemaal handen. Dat is de Partij voor de Dieren, Partij van de Arbeid, Ongebouwd. Niets natuurterreinen wel. Groene ChristenUnie CDA BBB niet AWP wel en daarmee is de motie aanvaard. Geen fractie. Dan komen we bij de derde motie. Voorzorgprincipe, juridische stappen. Die kan in stemming gebracht worden.

Dolgraag, want ik denk dat het zinvol is om alles te doen wat we kunnen doen. En soms moet je ongebruikelijke stappen zetten.

Willen de leden die ervoor zijn hun hand opsteken? En hiermee komen we bij de Algemene Waterschapspartij, dan gaan we naar de Groenen, Natuurterreinen, Partij voor de Dieren. En daarmee is deze motie verworpen.